IDA ( 1 )

                  TEMPU ULUK IHA BATUMANU



Foho Batumanu

 Uluk, iha rai Atsabe malae Portuguesa sira bolu Atsabe oan sira katak Atsabe nao sabe nada.
iha neba ema nebe ukun iha Atsabe mak Liurai Atsabe , iha Direma.
Kuandu ita ba Atsabe karik bele hare husi Atsabe vila.
Tempu neba populacao Atsabe tomak fiar tebtebes ba sira nia Liurai.

Iha ne hau sei la hakerek kona ba Liu rai nia ukun maibe sei foka liu ba ami nia familia tomak nia moris no ho ami nia relacao.
Ami ema kemak, iha Atsabe ema koalia lian rua mambae ho kemak;
mambae ami bolu dehan Gari tamba uluk sira hatais hena iha kelen let deit, taka deit ita nia oin lulik.

Ema kemak sira iha Atsabe mos taka ba mundu liur, la hatene barak tamba kolonialismu nebe malae Portugal sira halo iha tempu neba.Atsabe ema kunhese iha liur katak kafe barak, belis makas no halo lia dor, ida at liu mak Atsabe naok ten.
Maibe Atsabe mos fila liman makaas, sira lao lemorai lori lipa ba faan tais sira sosa fali bua hosi Baucau, kuda fahi hosi rai seluk lori fila ba Atsabe.
Ikus ne mos Atsabe sei fila liman nafatin.

Iha Atsabe iha sucu ida naran Batumanu, sucu 1 ne balisa hoTiar Lelo, Leimia, malabe, Atara, Lasaun, Obulo ho Bilimau .
Batumanu identik ho Buat Lulik, Uma Lulik, Foho Lulik, Brega(fatuk kuak) lulik, be Lulik.
Foho lulik ne mak Ilat lau, be lulik mak Bia Buci( be mutin),Uma lulik mak: Uma Tete, Sorroleki , Uma Nera no seluktan.
Batumanu hosi lian kemak katak : ACU MANU = fatuk manu .
Batumanu ema iha Atsabe laran bolu dehan : Bacumanu dok malu uma dok malu
Lia fuan 1 ne tebes duni tamba iha Batumanu uma ne dok malu duni.
Ema Batumanu gosta liu moris iha ema nia rai seluk :
Hori tempo uluk Batumanu oan sira gosta mengembara tia ona, hare tok sira namkari lemo lemo iha rai Timor laran tomak no mos rai seluk tan.



Batumanu vilage

 Batumanu iha istoria ida katak se o ba eskola karik la bele hela metin iha Batumanu se lae iskola sedauk remata ita bele mate ou sai iha dalan klaran.
Ida ne tebes akontese.batumanu oan nebe matenek agora ne sei la fila kuandu sedau remata nia estudu. Balu mak to'o oras ne sedauk fila maski nia iha jabatan nebe bot iha iha nia sevico fatin.

Ikus mai  ami sei dehan
Batumanu , o mak ami nia ran fakar fatin ami sei la haluha o.
Maski dok, maski sei persisa tempu naruk mais o sei iha ida idak nia laran, sira sei fila mai loron ida.
Batumanu
Grasca do Deus
Lekibau